Zaletą biopsji trofoblastu jest wcześniejsze uzyskiwanie wyników, ale niesie ona większe ryzyko poronienia niż amniopunkcja (średnio 1 na 30 w porównaniu z 1 na 200). Badanie pozwala zdiagnozować np. dystrofię mięśniową Duchenne'a, czyli ciężką chorobę prowadzącą do zaniku mięśni. W 6. miesiącu obowiązkowo, każda ciężarna musi wykonać test obciążenia glukozą tzw. krzywą cukrową. Lekarz zaleca jego wykonanie między 24. a 28. tygodniem ciąży po to, aby wykluczyć cukrzycę ciążową. Właśnie rozpoczęłaś szósty miesiąc ciąży. Twój brzuszek zapewne jest już wyraźnie zaokrąglony. Jego mieszkaniec Whether or not to perform early or late amniocentesis remains questionable due to higher fetal loss and the rate of talipes equinovarus after early amniocentesis. We have compared the course of pregnancy, delivery and the condition of the newborns in uboczne u kobiet w ciąży. Nic nie wskazuje również na podwyższone ryzyko poronienia lub porodu martwego po szczepieniu na COVID-19. Nic nie sugeruje też, że którekolwiek ze stosowanych w Wielkiej Brytanii szczepionek na COVID-19 zwiększają ryzyko wystąpienia wad wrodzonych lub powikłań przy porodzie. Szczepionki nie zawierają Ryzyko poronienia w 16 tygodniu ciąży. Rady na najbliższy czas. 16 tydzień ciąży mnogiej. 16 tydzień ciąży: co się dzieje u mamy i dziecka – kalendarz ciąży. Read More. 16 tydzień ciąży – kalendarz ciąży · objawy i odczucia | Mustela. Article author: www.mustela.pl; Reviews from users: 17341 Ratings; Top rated: 4.4 Vay Nhanh Fast Money. 16. tydzień ciąży to czas intensywnego wzrostu dziecka i coraz większej ruchliwości. Co zmienia się w jego organizmie? Jakie symptomy mogą być powodem do niepokoju? Czy już czuć ruchy dziecka? Wyjaśniamy. 16. tydzień ciąży – który to miesiąc? 16. tydzień ciąży to 14. tydzień od zapłodnienia. Dziecko na tym etapie ma 11-12 centymetrów długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL) oraz waży ok. 100 gramów. Ma już ukształtowaną twarz, ale nadal jego oczy są zamknięte. Uszy natomiast są już na swoim miejscu i dziecko zaczyna słyszeć pierwsze dźwięki! 16. tydzień rozpoczyna dla większości kobiet najlepszy okres oczekiwania na dziecko. Nie ma już przykrych dolegliwości z pierwszego trymestru, a kobieta czuje energię i radość, gdy patrzy na zaokrąglający się brzuch. Dno macicy jest wyczuwalne na wysokości ok. 2 palców nad spojeniem łonowym. macica waży już nawet 250 g, a w niej znajduje się dodatkowo 250 ml płynu owodniowego. Wiele przyszłych mam na tym etapie odczuwa bardzo silny popęd seksualny. 16. tydzień ciąży – jak rozwija się dziecko? Dziecko rozwija w dalszym ciągu czynności życiowe. Oddaje regularnie mocz, zaczyna wyraźnie oddychać (ale na razie wchłania do płuc płyn owodniowy), kształtują się jego zmysły i układ nerwowy. Kończy się mielinizacja nerwów narządu przedsionkowego – oznacza to, że włókna nerwowe okrywają się ochronną warstwą złożoną z białka i tłuszczu. Dzięki temu będzie możliwe w pełni sprawne przesyłanie w organizmie impulsów nerwowych. Pojawiają się ponadto odruchy błędnikowe – dziecko ćwiczy równowagę podczas ruchów matki i oddychania. Słyszy już odgłosy z zewnątrz – zwłaszcza głos mamy, a także pracę jej serca i jelit. W tym momencie warto zacząć dużo mówić do dziecka, aby szybciej rozpoznawało głosy rodziców – z pewnością wpłynie to na poprawienie więzi. Poza rozwojem układu nerwowego, u dziecka dochodzi do intensywnego rozwoju kolejnych partii mięśni – w tym mięśni twarzy, dzięki czemu dziecko może już wyrażać emocje poprzez miny (potrafi się np. skrzywić). W tym tygodniu można spodziewać się odczuwania pierwszych ruchów dziecka, ale zwykle – zwłaszcza w przypadku pierwszej ciąży – jeszcze tych ruchów nie czuć i trzeba poczekać kilka tygodni (do ok. 20. tygodnia). Dopiero gdy minie 22. tydzień i nadal nie będziesz czuć ruchów, zgłoś się do lekarza. Do tego czasu bądź spokojna i uzbrój się w cierpliwość. Ruchy płodu mogą początkowo przypominać łaskotanie, gazy czy przesuwającą się treść jelitową. 16. tydzień ciąży – zmiany w organizmie mamy i objawy W 16. tygodniu brzuch się zaokrągla i będziesz musiała już pomyśleć o nieco „obszerniejszej” garderobie. Nie ubieraj już dżinsów sprzed ciąży – wybieraj raczej luźniejsze ubrania. Jeśli nie ciążowe, to przynajmniej rozmiar-dwa rozmiary większe bądź mocno elastyczne. Warto kupić bieliznę ciążową i staniki. Świetnie sprawdzają się lekko usztywniane staniki sportowe – piersi w ciąży zmieniają swój rozmiar i mogą być coraz większe, a stanik sportowy nie musi być idealnie dopasowany do miseczki, dzięki czemu oszczędzisz wymiany tej bielizny co kilka miesięcy. Staniki tego typu przydadzą się później też po porodzie, gdy piersi staną się jeszcze większe (pod wpływem laktacji). Na rynku są też dostępne staniki sportowe z odpinaną miseczką – to będzie doskonałym zakupem już w ciąży, ponieważ możesz je nosić, zamiast dotychczasowej bielizny w ciąży, a po porodzie posłużą Ci podczas karmienia piersią – są bardzo wygodne i dobrze utrzymują biust! W 16. tygodniu ciąży może pojawić się uczucie odrzucenia od niektórych zapachów. Mimo że raczej nie dopadną Cię ponownie nudności i wymioty, możesz z tego powodu nie mieć apetytu, ponieważ odrzuci Ci zbyt intensywny zapach. Możesz też doświadczać zmiany preferencji kulinarnych. Co ciekawe, niektóre kobiety na tym etapie mają potrzebę jedzenia rzeczy, o których wcześniej nawet nie pomyślałyby, że można je jeść – na przykład… kredę! Aby uniknąć takich dziwnych „zachcianek”, po przebudzeniu zjedz lekką przekąskę i przez cały dzień spożywaj posiłki regularnie – co 2-3 godziny. Na tym etapie ciąży jest zwiększona ilość krwi krążącej w ciele matki – jest ona nawet 2-krotnie większa niż przed ciążą. Może to powodować obrzęki, bóle i tkliwość dziąseł, a także krwawienia z nosa. Zwiększona ilość krwi oraz powiększająca się macica sprawiają ponadto, że mogą pojawić się żylaki. Można zminimalizować ryzyko ich powstawania, unikając długiego przebywania w jednej pozycji (siedzenia, stania, leżenia), często wstając od biurka, spacerując, odpoczywając na lewym boku z nogami uniesionymi ponad miednicę (aby zmniejszyć ucisk macicy na żyłę główną dolną, co usprawni powrót krwi do serca). Jeśli masz tendencję do żylaków, zgłoś to lekarzowi – być może zaleci Ci przyjmowanie konkretnych leków. Kolejny objaw 16. tygodnia to szybko powiększający się brzuch – może spowodować powstawanie rozstępów. Co ciekawe, rozstępy w ciąży mogą pojawić się nie tylko na brzuchu, ale i na udach, boczkach czy piersiach. Niektóre kobiety nie doświadczają np. rozstępów na brzuchu, ale mają je po ciąży na piersiach – w wyniku szybkiego wzrostu biustu po porodzie. Z tego powodu warto przez całą ciążę i po porodzie smarować specjalnymi kosmetykami dla kobiet w ciąży nie tylko brzuch, ale i uda oraz piersi. Istotne jest, aby środki te nie zawierały retinolu – ten jest szkodliwy dla dziecka. Jednak jeśli masz predyspozycje genetyczne do powstawania rozstępów, prawdopodobnie nie unikniesz ich, nawet jeśli stosujesz wszelką dostępną profilaktykę przeciwko rozstępom – możesz jedynie zminimalizować skutki lub sprawić, że skóra szybciej powróci do dobrej formy po porodzie. W 16. tygodniu możesz czuć coraz wyraźniej ból więzadeł, na których zawieszona jest Twoja macica. Objawia się to bólem w pachwinach i podbrzuszu. Jeśli ból ten pojawia się przy zmianie pozycji (lub znika przy zmianie pozycji), prawdopodobnie nie ma powodu do niepokoju. Jeśli mimo zmiany pozycji nadal go odczuwasz, skonsultuj się jak najszybciej z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne poronienie lub przedwczesny poród. Kolejną trudność może sprawiać krótki, szybki oddech – możesz mieć problemy z nabieraniem powietrza, co jest związane z tym, że macica napiera pośrednio na przeponę i żebra, co utrudnia prawidłowe rozciąganie klatki piersiowej podczas oddychania. Jeśli takiemu oddechowi nie towarzyszą duszności i nieregularna praca serca, nie powodów do obaw. Poza powyższymi objawami, w 16. tygodniu ciężarna kobieta może odczuwać: problemy z koncentracją, roztargnienie, gazy i wzdęcia, zgaga. Ryzyko poronienia w 16. tygodniu ciąży W 16. tygodniu ryzyko poronienia jest już naprawdę niskie – wynosi ono ok. 1-2%. Czynniki, które zwiększają ryzyko poronienia to wiek matki, nieleczone choroby, zły styl życia (używki, alkohol, nieprawidłowa dieta), problemy hormonalne. Brzuch w 16. tygodniu ciąży W 16. tygodniu ciąży brzuch jest już wyraźnie zaokrąglony i widoczny dla otoczenia. Możesz dokładnie poczuć, gdzie znajduje się Twoja macica i jak rośnie – osiąga bowiem wielkość piłki do baseballu! Jeśli jednak brzuch nie powiększa się na tym etapie, nie obawiaj się, że coś jest nie tak, jeśli chodzisz regularnie na wizyty do ginekologa. Być może masz silne mięśnie brzucha i ten wydaje się mniejszy. Albo możesz miałaś przed ciążą nadwagę i przez dodatkowe kilogramy zmiany nie są aż tak wyraźne. To, co może niepokoić w kwestii brzucha w ciąży, jest jego twardnienie – ale też nie zawsze. Często za twardy brzuch odpowiadają ruchy dziecka, problemy żołądkowe lub skurcze Braxtona-Hicksa. Jeśli twardnienie brzucha i ból wiążą się z krwawieniem, plamieniem, bólem w podbrzuszu lub bólem pleców, skontaktuj się z lekarzem – najlepiej udaj się jak najszybciej na położniczą izbę przyjęć. 16. tydzień ciąży – USG 16. tydzień ciąży - zdjęcie USG Na USG w 16. tygodniu może już być widoczna płeć dziecka, ale czasami jest to za wcześnie. Zachowaj cierpliwość – najważniejszy jest rozwój dziecka, a nie jego płeć. Aby mieć ponadto całkowitą pewność co do płci, badanie powinno być powtórzone ok. 20. tygodnia ciąży. Konieczny jest też stosunkowo dobry ultrasonograf. W 16. tygodniu obraz USG może rozczulać – widać już małego człowieka ważącego pod koniec tygodnia nawet 140 g i mierzącego nawet 13 cm! Ma wielkość sporego awokado. Ma ponadto piękną oprawę oczu: posiada brwi i rzęsy. Podczas badania może reagować na dotykanie brzucha podskokami i machaniem kończynami! Jakie badania wykonać w 16. tygodniu ciąży? Poza USG, między 15. a 20. tygodniem ciąży można wykonać amniopunkcję, o ile została zalecona – pamiętaj, że jest to inwazyjne badanie. Podczas niego pobiera się płyn owodniowy, a później do analizy poddaje się komórki płodu znajdujące się w pobranym płynie. Badanie to przeprowadza się głównie u kobiet po 35. roku życia, które wcześniej urodziły już dziecko z wadą rozwojową lub gdy podczas badań prenatalnych nieinwazyjnych (np. USG genetyczne) wystąpiło podejrzenie wad genetycznych. Jeśli ciąża jest prawidłowa, nie ma potrzeby wykonywania takich badań, gdyż zawsze wiążą się z pewnym ryzykiem – mimo że jest ono niewielkie, lepiej nie ryzykować, gdy nie ma ku temu powodów. Bibliografia Baranowska A., Kalendarz ciąży: tydzień po tygodniu [WIDEO], 2021. Lesley Regan, „Twoja ciąża tydzień po tygodniu. Czego możesz się spodziewać od poczęcia do porodu”, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2020, s. 154-161. Bartel H.: Embriologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2009. H. Kuplowska, „Ciąża”, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2009, s. 27. G. Iwanowicz-Palus, A. Bień (red.), „ Edukacja przedporodowa”, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020, s. 5, 8. 16. tydzień ciąży: co się dzieje z Twoim ciałem? Przeczytaj także: 15. tydzień ciąży Znacznie wyższy poziom progesteronu w Twoim organizmie może zaowocować zwiększoną ochotą na seks. To doskonały moment, by cieszyć się nieskrępowanym współżyciem i bliskością z partnerem. Wiele kobiet twierdzi, że seks w ciąży jest bardziej satysfakcjonujący niż wcześniej. Nic w tym dziwnego – odpada stres związany z antykoncepcją czy staraniem się o dziecko! Od tego tygodnia maluszek w Twoim brzuchu zaczyna słyszeć dźwięki. Jeśli do tej pory do niego nie mówiłaś, warto zacząć – to doskonały i naturalny sposób budowania Waszej relacji. Zgodnie z badaniami płacz noworodków naśladuje melodie ich ojczystego języka i oczywiście uspokaja się na głos swojej mamy. Możesz też słuchać ulubionej muzyki . Wprowadzenie muzyki do psychoprofilaktyki ciąży i porodu ma szereg udokumentowanych korzyści: obniża napięcie psychofizyczne, uspokaja, eliminuje lęk i niepewność oraz odpręża. Jest to więc efektywny relaks! Przeczytaj także: Rozwój muzyczny dziecka [reklama_col id=”66993,67238,72159″] Staraj się jak najmniej denerwować. Przewlekły stres zwiększa ryzyko poronienia. Poza tym w czasie zdenerwowania Twój organizm wydziela hormony stresu, które zwężają naczynia krwionośne, co ogranicza przepływ krwi do dziecka. Dzieci, narażone na częsty stres w czasie ciąży, po urodzeniu są bardziej ruchliwe, rozdrażnione i kapryśne w porównaniu z dziećmi spokojnych mam. Przeczytaj także: Stres w ciąży Jakie dolegliwości mogą Ci dokuczać na tym etapie? W drugim trymestrze możesz: cierpieć na zaparcia (to także efekt podwyższonego poziomu progesteronu); staraj się unikać potraw wzdymających, spożywać dużo błonnika (surowych warzyw, owoców i pełnoziarnistych zbóż, suszonych śliwek), naturalnych probiotyków i pić niegazowaną wodę mineralną, nie rezygnuj także z aktywności fizycznej – regularny ruch, chociażby spacer, wpływa pozytywnie na perystaltykę jelit,odczuwać bóle w dole brzucha i pachwinach – jeśli nie są szczególnie silne i nie towarzyszą im plamienia i krwawienie, najprawdopodobniej są objawem rozciągania więzadeł macicy; powiedz o tym specjaliście prowadzącemu ciążę, ale nie martw się niepotrzebnie,mieć skurcze łydek – to objaw zwiększonego zapotrzebowania na magnez, najlepiej skonsultuj się ze specjalistą prowadzącym ciążę – jeśli skurcze są bardzo dokuczliwe, konieczna może być suplementacja magnezu i witaminy B6, staraj się też ograniczyć spożycie kawy i herbaty, bo kofeina może wypłukiwać magnez z organizmu, a równocześnie wzbogacaj codzienne posiłki w produkty bogate w magnez, potas i wapń oraz pamiętaj o piciu wody. Co się dzieje z Twoim dzieckiem? Na tym etapie maluszek jest mniej więcej wielkości Twojej dłoni. Waży ok. 80 g i urósł do wielkości 10-12 cm. Zaczyna reagować na dźwięki. Docierają do niego odgłosy spoza wnętrza macicy – maleństwo odbiera nie tylko Twój głos czy muzykę, ale także rytm Twojego serca czy perystaltykę jelit. Póki co odczuwa je jako wibracje na skórze ( do pełnego wykształcenia zmysłu słuchu trzeba będzie poczekać do mniej więcej 24. tygodnia), z czasem będą przypominały dźwięki, które możemy porównać do słuchania muzyki za ścianą – nieco przytłumione i o niższych tonach niż w rzeczywistości. Na twarzy wyraźnie rysuje się ukształtowany nosek, gałki oczne wykonują pierwsze ruchy (choć powieki są jeszcze przymknięte), można także zaobserwować coraz żywszą mimikę: malec otwiera usta, marszczy buzię i coraz częściej ssie kciuk. Rączki i nóżki nieustannie się poruszają; na razie ich ruchy nie są zbyt skoordynowane i mają zwolnione tempo – ze względu na obecność wód płodowych. Holenderski lekarz H. Hollander celnie zauważył, że „ruchy płodu wyglądają jak ruchy astronautów na Księżycu.” Coś w tym jest, w końcu to taki trochę przybysz z innego świata, prawda? Kalendarz ciąży: o czym warto pamiętać w 16. tygodniu? suplementuj kwas foliowy w dawce 0,4 mg,suplementuj 500 mg DHA,suplementuj 2000 j. witaminy D3,mów do dziecka, słuchaj muzyki i relaksuj się,ogranicz źródła stresów,jeśli odczuwasz jakieś dolegliwości (cierpisz na zaparcia, skurcze łydek lub bóle podbrzusza), powiedz o nich lekarzowi na najbliższej wizycie. Przeczytaj także: 17. tydzień ciąży Konsultacja merytoryczna: położna Celina Szwinta 16 tydzień ciąży to 14 tydzień życia dziecka — trwa 4 miesiąc ciąży i drugi trymestr. Płód dalej rośnie, a w rezultacie jego ciało staje się coraz bardziej proporcjonalne. Stopniowo zaczyna poruszać się w skoordynowany sposób, ćwicząc takie umiejętności jak ssanie, oddychanie czy również chwytanie. Czuje już smak płynu owodniowego, jest wrażliwy na światło, a wkrótce zacznie też reagować na dźwięki. W 16 tygodniu ciąży niektóre kobiety mogą już poczuć delikatne ruchy dziecka. W zauważalny sposób zwiększa się obwód brzucha, pojawiają się też typowe dla drugiego trymestru objawy jak przebarwienia skórne czy bóle pleców. Dlatego sprawdź, jakie infekcje często pojawiają się w tym czasie i w jaki sposób można z nimi walczyć. Zobacz też, czym jest niewydolność szyjki macicy — jedna z najczęstszych przyczyn późnych poronień i porodów przedwczesnych. Jak rozwija się płód w 16 tygodniu ciąży? Jak wygląda płód w 16 tygodniu ciąży? Objawy w 16 tygodniu ciąży Infekcje układu moczowego w II trymestrze Infekcje układu płciowego w II trymestrze Niewydolność szyjki macicy a ryzyko poronienia Jak rozwija się płód w 16 tygodniu ciąży? 16 tydzień ciąży to 14 tydzień życia płodu. To już połowa 4 miesiąca ciąży czyli wciąż pierwsza część drugiego trymestru. Płód nadal intensywnie rośnie, dzięki czemu jego głowa staje się bardziej proporcjonalna w stosunku do całego ciała. Kończyny dolne są już dłuższe od górnych, dążą do osiągnięcia docelowej długości — powoli formują się też paznokcie paluchów. W tym czasie można zauważyć także pierwsze ruchy gałek ocznych. Są one jednak powolne, a powieki nadal pozostają zamknięte. Płód potrafi już trzymać głowę prosto1. W 16 tygodniu ciąży dalej rozwija się mózg. W mózgowiu powstają struktury zwane płatami: – czołowy, – skroniowy, – ciemieniowy, – potyliczny. Już wkrótce rozpocznie się mielinizacja włókien nerwowych2, dzięki której impulsy nerwowe będą przesyłane znacznie szybciej. Coraz lepsze funkcjonowanie układu nerwowego i jego współpraca z układem mięśniowym powodują, że ruchy płodu stają się stopniowo mniej odruchowe, a bardziej celowe i skoordynowane. Dlatego możemy zaobserwować takie ruchy jak chwytanie i kopanie. Zdarza się też, że płód ma czkawkę3, podejmuje też pierwsze spontaniczne próby oddychania4. Dalej rozwijają się zmysły. Płód czuje smak połykanych wód owodniowych, a już niedługo (między 4 a 5 miesiącem ciąży) może zacząć słyszeć dźwięki. Czyli już w 4 miesiącu stwierdzono możliwość wystąpienia reakcji na dźwięki u płodu — na wibracje czy dudnienie. Z kolei w 5 miesiącu płód posiada już słuch funkcjonalny. Pierwszymi dźwiękami, jakie usłyszy, będą bicie serca matki oraz odgłosy związane z pracą układu krwionośnego5. W 16 tygodniu ciąży płód jest też już wrażliwy na światło6. Pod koniec trwającego 4 miesiąca ciąży naskórek płodu posiadać już będzie 4 ukształtowane warstwy: – podstawną, – kolczystą, – ziarnistą, – zrogowaciałą7. Mniej więcej połowę ciała płodu pokrywa obecnie meszek płodowy, czyli tzw. lanugo. Skóra jednak nadal jest niemal przezroczysta, z prześwitującymi spod niej naczyniami krwionośnymi. Dochodzi też do przemieszczenia się nieco niżej przyczepu pępowiny; teraz znajduje się blisko miejsca, w którym potem powstanie pępek. Jednocześnie pępowina staje się coraz grubsza i mocniejsza, a łożysko systematycznie się rozrasta. W przypadku płodów płci żeńskiej około 16 tygodnia w jajnikach mogą zacząć powstawać pierwsze komórki jajowe — na początku będą ich miliony, jednak aż do czasu menopauzy będą one systematycznie obumierać, a tylko niewielka część z nich zostanie uwolniona w trakcie owulacji, kiedy dziewczynka osiągnie dojrzałość płciową8. W 16 tygodniu ciąży część kobiet może już odczuwać ruchy dziecka — dotyczy to w szczególności wieloródek. Kobiety, które jeszcze nie rodziły, zwykle wyczuwają ruchy płodu dopiero 2 czy 3 tygodnie później9. Na początku łatwo jest przeoczyć pierwsze ruchy dziecka, ponieważ często są mylone z…dolegliwościami trawiennymi np. gazami. Dopiero po jakimś czasie kobieta orientuje się, że to nie praca układu trawiennego, a delikatne ruchy płodu10, które po jakimś czasie staną się wyraźniejsze (np. typowe kopnięcia). Ruchy dziecka – kiedy kobieta powinna je poczuć? Wyczucie ruchów dziecka to niezwykle oczekiwany przez przyszłe mamy objaw ciąży. Pozwala naprawdę poczuć swój odmienny stan i często daje kobietom wiele radości, chociaż na późniejszym etapie może być nieco uciążliwy. Nic dziwnego, że brak wyczuwalnych ruchów przez dłuższy czas może budzić obawy. Warto jednak pamiętać, że to, kiedy kobieta poczuje je po raz pierwszy, jest kwestią indywidualną. O czym jeszcze trzeba pamiętać? – Przyjmuje się, że wieloródki zaczynają odczuwać ruchy dziecka najczęściej między 15 a 18 tygodniem ciąży. – Uważa się, że pierworódki najczęściej zaczynają odczuwać ruchy dziecka między 18 a 20 tygodniem ciąży. – Pierwsze ruchy płodu określane są często jako „trzepotanie”. Mogą być pomylone np. z gazami. – Bardziej wyraźne, lecz jeszcze nieregularne ruchy pojawiają się ok. 20-22 tygodnia ciąży, – Na regularne ruchy płodu musimy poczekać do ok. 26 tygodnia ciąży. – Brak wyczucia ruchów dziecka do 22 tygodnia ciąży nie musi oznaczać nic złego, jednak warto ten fakt skonsultować z lekarzem. Wykona on badanie USG i sprawdzi, czy wszystko jest w porządku. Możliwe, że sytuacja ta związana jest ze szczególnym ułożeniem łożyska, które utrudnia matce wyczucie ruchów. Źródło: dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007, prof. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Nie każdy płód jest tak samo aktywny; wiele zależy od jego cech indywidualnych czy preferowanej pory aktywności. 1. Moore, Persaud, Torchia, Embriologia i wady wrodzone, Elsevier Urban&Partner 2. prof. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich 3. Dr Anderson John, Dr Boogert Tom, Dr Greg Kesby, O’Connor Janette, Dr Robertson Robert, Dr Scott Fergus, Kalendarz mojej ciąży, wydawnictwo Feeria 4. Kornas-Biela Dorota, Prenatalny rozwój dziecka, 5 .Kędziora Sonia, Znaczenie muzyki w okresie prenatalnym, 6, 7, 8. Dr Anderson John, Dr Boogert Tom, Dr Greg Kesby, O’Connor Janette, Dr Robertson Robert, Dr Scott Fergus, Kalendarz mojej ciąży, wydawnictwo Feeria 9. Miller, Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Libramed, Warszawa 2000 r. 10. Curtis Glade B., Ciąża. 40 kolejnych tygodni, Amber, Warszawa 1997 r. Jak wygląda płód w 16 tygodniu ciąży? W 16 tygodniu ciąży płód ma około 12 cm długości (CRL) i waży mniej więcej 110 gramów. Jego długość stopy (FL) wynosi ok. 20 mm11. Uwagę zwraca stopniowe wyrównywanie się proporcji pomiędzy głową a resztą ciała, chociaż nadal pozostaje ona dużo większa niż docelowo. Rysy twarzy są już wyraźne, oczy i uszy znajdują się coraz bliżej miejsca docelowego; wyraźnie widoczna jest szyja. Kończyny dolne są już dłuższe od górnych. Dobrze ukształtowana jest większość paznokci, formują się paznokcie paluchów. Ciało płodu pokrywa w dużej mierze meszek płodowy, a jego skóra wciąż jest prześwitująca i czerwonawa. Wyraźnie widoczne są zewnętrzne narządy płciowe, co w przypadku dobrego ułożenia pozwala określić płeć dziecka. Płód porusza się, może np. „ssać” kciuk czy wyglądać, jakby bawił się pępowiną. 11. Moore, Persaud, Torchia, Embriologia i wady wrodzone, Elsevier Urban&Partner Objawy w 16 tygodniu ciąży 16 tydzień ciąży to czas, kiedy większość kobiet cieszy się dobrym samopoczuciem psychicznym i fizycznym, charakterystycznym dla drugiego trymestru. Wynika ono z ustąpienia takich dolegliwości jak mdłości, wymioty czy częste oddawanie moczu, a także ze zmniejszaniem się drażliwości, senności i zmęczenia. Powodem poprawy samopoczucia może być również przyzwyczajenie się do odmiennego stanu oraz mniejszy lęk przed utratą dziecka (ryzyko poronienia jest znacznie niższe niż w pierwszym trymestrze). Wiele kobiet w tym czasie czuje przypływ energii i większą ochotę na seks, który — w przypadku ciąży o prawidłowym przebiegu — jest w pełni bezpieczny. Prawdopodobna poprawa samopoczucia nie oznacza jednak, że w tym okresie nie pojawią się różnego rodzaju dolegliwości o różnym stopniu nasilenia. Część z nich związana jest z powiększającą się macicą. Jej dno jest w 16 tygodniu ciąży wyczuwalne mniej więcej w połowie odległości między spojeniem łonowym a pępkiem12. Teraz też wyraźnie widoczne jest już powiększenie się obwodu brzucha — kobieta ma zwykle spory apetyt i przybiera na wadze ok. 0,5 kg tygodniowo. Macica waży w tym tygodniu około 250 gramów, do ok. 250 ml wzrosła też objętość płynu owodniowego13. Seks w II trymestrze ciąży II trymestr ciąży to okres, w którym wiele kobiet czuje się dobrze i odczuwa chęć podejmowania współżycia seksualnego. Wynika to z wysokiego poziomu hormonów płciowych, które powodują: – zwiększony dopływ krwi do genitaliów, powodujący ich wysoką wrażliwość, – dużą ilość wydzieliny pochwowej, – szybsze osiąganie przez kobietę podniecenia seksualnego, – w przypadku wielu kobiet — atrakcyjny wygląd (lśniące włosy, gładka skóra itp.). Jednocześnie brzuch nie jest jeszcze bardzo duży, co pozostawia dużą swobodę ruchu. Seks można więc uprawiać w dowolnej pozycji, która nie jest powodem dyskomfortu. Jeżeli kobieta woli unikać uciskania brzucha i piersi (mogą być bardzo tkliwe), warto wypróbować pozycję boczną, tylną czy „na jeźdźca”. Na co jeszcze warto zwrócić uwagę? – Korzystanie z dużej ilości poduszek pomoże stworzyć odpowiednie podparcie i poczucie bezpieczeństwa. – W przypadku przeciwwskazań do penetracji lub obawy przed nią, warto nie rezygnować całkowicie z intymności: w jej podtrzymaniu pomoże np. intymny masaż. Pamiętajmy, że: – w czasie ciąży zarówno brak zainteresowania seksem jak i zwiększenie zainteresowania seksem są całkowicie normalne — jest to kwestia indywidualna, każda kobieta przeżywa ten czas inaczej, – seks nie zaszkodzi dziecku: przed urazami chroni je worek owodniowy, a czop śluzowy utrudnia wniknięcie do macicy szkodliwych drobnoustrojów, – seks jest niewskazany przy ciąży podwyższonego ryzyka czy w przypadku kobiet, które kiedyś poroniły; w razie wątpliwości warto spytać lekarza, czy aktywność seksualna jest bezpieczna. Źródła: Dr MacDougall Jane, Ciąża tydzień po tygodniu, MUZA SA, Warszawa 2009, Lees Christopher, Reynolds Karina, McCartan Grainne, Ciąża. Przewodnik po dziewięciu najważniejszych miesiącach w życiu kobiety, Pascal 2005 Do najczęstszych dolegliwości w tym okresie należą bóle pleców (zwłaszcza okolic krzyżowo-biodrowych i okolicy lędźwiowej), związane z rozluźnieniem wiązadeł i ścięgien, a także rozrostem i rozmiękczeniem tkanki chrzęstnej i kostnej14. Pojawić się również mogą lekkie bóle brzucha związane ze zwiększaniem się macicy. Niektóre kobiety mogą cierpieć na zespół cieśni nadgarstka — drętwienie palców czy obniżenie sprawności manualnej nasilają się w nocy lub po przebudzeniu i są związane z zatrzymywaniem płynów i działalnością hormonów15. Kolejne problemy towarzyszące kobietom niemal przez cały okres ciąży to dolegliwości ze strony układu pokarmowego: zaparcia, zgaga czy wzdęcia i gazy. Ze względu na powodowane wysokim poziomem progesteronu wolne tempo trawienia, spożyty pokarm na długo pozostaje w żołądku, przez co możliwe jest uczucie ciężkości i przepełnienia. Pomocne może okazać się spożywanie niewielkich porcji, za to dość często16. Wśród innych częstych w 16 tygodniu ciąży objawów wymienić można – puchnięcie kończyn dolnych i górnych (głównie stopy, kostki, dłonie), – również szybki wzrost włosów i paznokci oraz ich zdrowy wygląd, – zatkany nos i zatkane uszy pomimo braku infekcji, – krwawienia z nosa i dziąseł, – tzw. amnezja ciążowa (rozkojarzenie, zapominanie itp.)17, – także zmiany skórne: przebarwienia (np. ostuda, kresa czarna, ciemnienie pieprzyków czy blizn), rozstępy, „pajączki”, zaczerwienione dłonie, – powstawanie żylaków, – uczucie duszności, zadyszka, omdlenia, – obfita wydzielina z pochwy, – również powiększone piersi; w 16 tygodniu ciąży, pod wpływem nacisku, z sutków może się już z wydobywać siara (pierwsze mleko), będąca jasnym i wodnistym płynem; dotyczy to zwłaszcza kobiet, które już rodziły18. Powiększenie się brzucha a pozycja podczas snu. W 16 tygodniu ciąży warto już pomyśleć o znalezieniu wygodnej i bezpiecznej pozycji do spania. Macica stale rośnie i jest już dość ciężka, a powiększający się obwód brzucha też nie ułatwia sprawy. Na co zwrócić uwagę podczas snu? – Do niewskazanych pozycji należy leżenie płasko na plecach. Ze względu na rosnący ciężar macicy może to powodować uciskanie żyły głównej dolnej oraz aorty brzusznej. Skutkiem tego może być niedokrwienie macicy oraz odczuwanie męczących duszności. – Niezalecane jest też spanie płasko na brzuchu, ze względu na uciskanie macicy. – Najlepsze wydaje się ułożenie na boku. – Warto skorzystać z dodatkowych poduszek, by znaleźć wygodną pozycję. Możemy podkładać je pod nogi, by były ułożone wyżej, czy też pod plecy, dzięki czemu nawet przewracając się na nie podczas snu, unikniemy leżenia na płasko. – Dobrym rozwiązaniem będzie zakupienie specjalnie wyprofilowanej poduszki ciążowej w kształcie litery „C”, która ułatwi przyjęcie bezpiecznej i wygodnej pozycji. Źródło: Curtis Glade B., Ciąża. 40 kolejnych tygodni, Amber, Warszawa 1997 r. 12. prof. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich 13. Curtis Glade B., Ciąża. 40 kolejnych tygodni, Amber, Warszawa 1997 r. 14. Urtnowska Katarzyna, Bułatowicz Irena, Radzimińska Agnieszka, Woźniak Magdalena, Wiśniewski Jacek, Zukow Walery, Fizjologiczne zmiany w układzie ruchu ciężarnej oraz związane z tym dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowo-krzyżowego, 15. Miller, Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Libramed, Warszawa 2000 r. 16. Lees Christopher, Reynolds Karina, McCartan Grainne, Ciąża. Przewodnik po dziewięciu najważniejszych miesiącach w życiu kobiety, Pascal 2005 17. Regan Lesley, Twoja ciąża tydzień po tygodniu, Esteri, Wrocław 2016 18. prof. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Infekcje układu moczowego w II trymestrze W czasie ciąży zachodzą istotne zmiany w funkcjonowaniu układu moczowego kobiety. W II trymestrze ustępuje zwykle potrzeba częstego oddawania moczu — rosnąca macica uniosła się i nie uciska już pęcherza. Nadal jednak mamy do czynienia z wieloma zmianami – rozluźnienie dróg moczowych na skutek działania progesteronu, które ułatwia bakteriom wniknięcie przez cewkę moczową do pęcherza, – częste występowanie refluksu pęcherzowo-moczowodowego, – także stopniowy przerost mięśniówki moczowodów na skutek działania estrogenów oraz spowodowanego uciskaniem przez rosnącą macicę19, – przekrwienie oraz obrzęk błony śluzowej pęcherza moczowego, – również zwiększenie przepływu krwi przez nerki aż o 80%20. Wszystkie te zmiany sprzyjają powstawaniu różnego rodzaju zakażeń układu moczowego, które w drugim trymestrze należą dość częstych problemów. Lekkie infekcje dróg moczowych (najczęściej ich dolnego odcinka, czyli pęcherza moczowego i cewki moczowej21) nie są niebezpieczne i łatwo je przeoczyć, jednak nieleczone przerodzić się mogą w odmiedniczkowe zapalenie nerek, będące już poważniejszym schorzeniem. Warto wiedzieć, że poszerzenie moczowodów i miedniczek nerkowych sprzyja powstawaniu zastojów moczu, które stają się siedliskiem bakterii i zwiększają ryzyko zaatakowania nerek. Dlatego nigdy nie wolno lekceważyć żadnych objawów ze strony dróg moczowych. Należy zaliczyć do nich – pieczenie podczas oddawania moczu, – ból w okolicy pęcherza moczowego, – także krew w moczu, – konieczność częstego oddawania moczu, – również uczucie bezskutecznego parcia na mocz czy oddawanie moczu w niewielkich ilościach22. Objawy te należy skonsultować z lekarzem, który prawdopodobnie przepisze antybiotyk. W przypadku odmiedniczkowego zapalenia nerek symptomy są podobne, jednak mogą być bardziej nasilone, a dodatkowo towarzyszyć im mogą również: – wysoka gorączka, – dreszcze, – także ostry ból w okolicy lędźwiowej, który może promieniować do pachwiny23. 19. Miller, Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Libramed, Warszawa 2000 r. 20. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich 21, 22. Curtis Glade B., Ciąża. 40 kolejnych tygodni, Amber, Warszawa 1997 r. 23. Regan Lesley, Twoja ciąża tydzień po tygodniu, Esteri, Wrocław 2016 Infekcje układu płciowego w II trymestrze Zwiększona ilość wydzieliny z pochwy to w II trymestrze ciąży naturalne zjawisko, które nie jest powodem do niepokoju. Warto jednak zwrócić uwagę na właściwości wydzieliny, która powinna być stosunkowo przezroczysta i śluzowata. Wydzielina o innym charakterze może bowiem świadczyć o pojawieniu się infekcji intymnej — podczas ciąży najczęściej jest to grzybica, czyli infekcja drożdżakowa. O pojawieniu się grzybicy pochwy, spowodowanej grzybami Candida albicans, świadczyć mogą następujące objawy: – intensywny świąd, – także gęste upławy o białawym kolorze i grudkowatej konsystencji, – zaczerwienienie okolic intymnych, – również uczucie dyskomfortu w okolicach intymnych24. Jak radzić sobie z grzybicą pochwy podczas ciąży? – Po stwierdzeniu infekcji drożdżakowej lekarz prawdopodobnie przepisze czopki dopochwowe, które pomagają uporać się z problemem i jednocześnie są bezpieczne dla płodu. Dodatkowo stosować można krem na zewnętrzne narządy płciowe, który pozwala redukować nieprzyjemne objawy jak zaczerwienienie czy świąd. – W walce z drożdżycą pochwy pomoże noszenie przewiewnych, nieobcisłych ubrań. Najlepiej sprawdzi się także naturalna bielizna z bawełny. W tym czasie lepiej będzie unikać np. rajstop czy legginsów z lycrą. – Drożdże żywią się cukrem, pamiętajmy więc o ograniczeniu w miarę możliwości jego spożycia. – Nie zapominajmy także o odpowiedniej higienie intymnej. Kluczowe jest podcieranie się od przodu do tyłu, a także regularne podmywanie. Podczas walki z drożdżycą warto sięgnąć po bezzapachowe hipoalergiczne kosmetyki do higieny intymnej, które nie spowodują podrażnień. Źródło: Regan Lesley, Twoja ciąża tydzień po tygodniu, Esteri, Wrocław 2016 Warto podkreślić, że grzybica czasem przebiega bezobjawowo, nie stanowi też poważnego zagrożenia i jest bardzo powszechną przypadłością. Zachorowaniu na nią podczas ciąży sprzyjają wysokie stężenie estrogenów, większa wilgotność i ciepłota narządów rodnych, mniej kwaśne środowisko pochwy czy zwiększona ilość glikogenu. Chociaż grzybica nie jest zwykle zagrożeniem dla płodu, może stać się przyczyną poważnego dyskomfortu dla kobiety. Leczenie polega przede wszystkim na stosowaniu bezpiecznych czopków dopochwowych oraz specjalnych kremów. Najczęściej bazują one na klotrimazolu25. Inny problemem jest nieco rzadsze, ale również dość często spotykane w ciąży bakteryjne zakażenie pochwy. Jego objawy to: – upławy o nieprzyjemnym zapachu i żółtawym zabarwieniu, – także uczucie dyskomfortu w okolicach intymnych, – zaczerwienienie i bolesność okolic intymnych, – również nasilanie się objawów po odbyciu stosunku seksualnego. Badania wskazują, że może istnieć zależność między bakteryjnym zakażeniem pochwy a przedwczesnym porodem, dlatego w przypadku kobiet, u których istnieją czynniki ryzyka związane z porodem przedwczesnym, zaleca się profilaktycznie wykonywanie badań w tym kierunku. Leczenie polega na przyjmowaniu odpowiednich antybiotyków26. 24. dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007 25. Miller, Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Libramed, Warszawa 2000 r. 26. dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007 Niewydolność szyjki macicy a ryzyko poronienia W drugim trymestrze ciąży ryzyko poronienia jest znacznie mniejsze niż w pierwszym: aż 80% poronień ma miejsce w pierwszych 12 tygodniach ciąży27. Nadal jednak istnieje pewne prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań, na skutek których może dojść do późnego poronienia lub porodu przedwczesnego. Na początku II trymestru jednym z nich jest niewydolność szyjki macicy, która podczas ciąży powinna być zamknięta i dodatkowo uszczelniona czopem śluzowym. Zdarza się jednak, że w 4 lub 5 miesiącu ciąży dochodzi do jej otwierania się i skracania. Niesie to ze sobą ryzyko pęknięcia błon płodowych oraz poronienia28. Dużym problemem jest często bezobjawowe rozwieranie się i skracanie szyjki macicy — zwykle nie towarzyszą mu żadne skurcze, dlatego niewydolność szyjki macicy nierzadko jest stwierdzana dopiero po rozpoznaniu poronienia. Czasami jednak mogą wystąpić takie objawy jak lekkie plamienie czy uczucie napięcia i dyskomfortu w podbrzuszu29. Rozpoznanie niewydolności szyjki macicy jest możliwe po przeprowadzeniu USG sondą dopochwową. W przypadku kobiet z grupy niskiego ryzyka można wykonać je między 18 a 22 tygodniem ciąży; przy wysokim ryzyku już w 14-18 tygodniu ciąży30. Jakie czynniki przyczynić się mogą do niewydolności szyjki macicy? – W większości przypadków przyczyny pozostają niewyjaśnione. – Wcześniejsze uszkodzenie szyjki macicy, do którego doszło w wyniku poprzedniego porodu, aborcji czy zabiegu chirurgicznego, – Ciąża mnoga: chociaż temat budzi pewne kontrowersje, wielu specjalistów uważa, że tego typu ciąże (w szczególności te liczące od trzech płodów w górę) są obarczone większym ryzykiem niewydolności szyjki macicy. – Pojawienie się problemów z niewydolnością szyjki macicy w przeszłości. – Kontakt z lekiem hormonalnym DES (dietylostilbestrol) w czasie życia płodowego; kilkadziesiąt lat temu był on zażywany przez niektóre kobiety w ciąży, których dzieci płci żeńskiej mogą dziś cierpieć z powodu wad wrodzonych właśnie szyjki macicy31. W przypadku stwierdzenia niewydolności szyjki macicy stosuje się zazwyczaj leczenie operacyjne poprzez założenie szwu okrężnego, pozwalającego zapobiec przedwczesnemu porodowi. Zabieg ten wykonuje się też profilaktycznie w kolejnej ciąży, około jej 12-14 tygodnia. Szew zostanie zdjęty pod koniec ciąży, dzięki czemu możliwy będzie poród waginalny. Inne stosowane rozwiązania to – założenie specjalnego pierścieniowego krążka (pessarium), – leczenie farmakologiczne (profilaktyka progesteronowa w określonych przypadkach), – kombinacja kilku różnych metod32. 27. Lewicka Magdalena, Sulima Magdalena, Pyć Maria, Stawarz Barbara, Charakterystyka poronień i prawa przysługujące kobiecie po stracie ciąży, 28. Regan Lesley, Twoja ciąża tydzień po tygodniu, Esteri, Wrocław 2016 29. dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007 30. Marzec Urszula, Marzec Krzysztof, Niewydolność cieśniowo-szyjkowa u kobiet ciężarnych – profilaktyka i postępowanie lecznicze, 31. dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007 32. Marzec Urszula, Marzec Krzysztof, Niewydolność cieśniowo-szyjkowa u kobiet ciężarnych – profilaktyka i postępowanie lecznicze, Źródła: Dr Anderson John, Dr Boogert Tom, Dr Greg Kesby, O’Connor Janette, Dr Robertson Robert, Dr Scott Fergus, Kalendarz mojej ciąży, wydawnictwo Feeria Curtis Glade B., Ciąża. 40 kolejnych tygodni, Amber, Warszawa 1997 r. prof. dr hab. Grzegorz H. Bręborowicz Położnictwo i ginekologia tom I, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Kędziora Sonia, Znaczenie muzyki w okresie prenatalnym, Kornas-Biela Dorota, Prenatalny rozwój dziecka, Lees Christopher, Reynolds Karina, McCartan Grainne, Ciąża. Przewodnik po dziewięciu najważniejszych miesiącach w życiu kobiety, Pascal 2005 Lewicka Magdalena, Sulima Magdalena, Pyć Maria, Stawarz Barbara, Charakterystyka poronień i prawa przysługujące kobiecie po stracie ciąży, Marzec Urszula, Marzec Krzysztof, Niewydolność cieśniowo-szyjkowa u kobiet ciężarnych – profilaktyka i postępowanie lecznicze, Miller, Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Libramed, Warszawa 2000 r. Dr MacDougall Jane, Ciąża tydzień po tygodniu, MUZA SA, Warszawa 2009 Moore, Persaud, Torchia, Embriologia i wady wrodzone, Elsevier Urban&Partner Regan Lesley, Twoja ciąża tydzień po tygodniu, Esteri, Wrocław 2016 dr Stone Joanne, dr Eddleman Keith, Duenwald Mary, Ciąża dla bystrzaków, Helion 2007 Urtnowska Katarzyna, Bułatowicz Irena, Radzimińska Agnieszka, Woźniak Magdalena, Wiśniewski Jacek, Zukow Walery, Fizjologiczne zmiany w układzie ruchu ciężarnej oraz związane z tym dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowo-krzyżowego, Autor: Natalia „W II trymestrze ustępuje zwykle potrzeba częstego oddawania moczu — rosnąca macica uniosła się i nie uciska już pęcherza.” 16. tydzień ciąży – który to miesiąc?16. tydzień ciąży to 4. zmienia się brzuch w 16. tygodniu ciąży?Brzuch staje się coraz bardziej wypukły pod widać na USG w 16. tygodniu ciąży?Na USG widać narządy wewnętrzne, paluszki, oczy oraz usta. Można zauważyć też narządy duży jest brzuch w 16. tygodniu ciąży?Brzuch jest większy o kilka centymetrów niż na początku robi dziecko w 16. tygodniu ciąży?Dziecko „pływa” w płynie owodniowym, kopie i macha nóżkami. Porusza gałkami ocznymi i zmienia mimikę trzeba zrobić USG 3D w 16. tygodniu ciąży?Nie. USG 3D jest znajduje się dziecko w 16. tygodniu ciąży?Macica znajduje się między pępkiem a spojeniem robić, jeśli pojawił się ból podbrzusza w 16. tygodniu ciąży?Nagły i silny ból podbrzusza wymaga konsultacji w 16. tygodniu ciąży pojawiło się plamienie?Plamienie może pojawić się po seksie, badaniu dopochwowym lub przy infekcji czego porównać wielkość dziecka w 16. tygodniu ciąży?Dziecko przypomina dorodną w 16. tygodniu ciąży czuć ruchy dziecka?W 16. tygodniu można poczuć pierwsze, delikatne ruchy można ustalić płeć dziecka w 16. tygodniu ciąży?Tak, narządy zewnętrze są już dobrze w 16. tygodniu ciąży – co robić?Jeśli odczuwasz mocne i regularne skurcze, niezwłocznie zgłoś się do trwa USG w 16. tygodniu ciąży?USG pojedynczej ciąży trwa ok. 20 czego zależy wielkość brzucha w 16. tygodniu ciąży?Wielkość brzucha zależy od budowy ciała, wzrostu, apetytu, prędkości przybierania na wygląda dziecko w 16. tygodniu ciąży?Dziecko jest pokryte cienką, przezroczystą skórą, na której rośnie meszek tzw. wygląda brzuch w 16. tygodniu ciąży?Brzuch jest nieco waży dziecko w 16. tygodniu ciąży?Dziecko waży ok. 80 tydzień ciąży – jakie są objawy?Typowe objawy to powiększone piersi i macica, zawroty głowy, obrzęki i żylaki wynosi waga matki w 16. tygodniu ciąży?Waga może być większa o ok. 1,5-4 jest ryzyko poronienia w 16. tygodniu ciąży?Ryzyko poronienia wynosi 1%. Do nawet 75 % wszystkich poronień ma miejsce w pierwszym trymestrze ciąży. Przyczyną w większości przypadków okazuje się wada genetyczna zarodka. W związku z tym pierwsze tygodnie są uważane za decydujący okres dla przebiegu ciąży. W drugim trymestrze ryzyko poronienia jest o wiele mniejsze – dochodzi do niego w jednej na pięćdziesiąt ciąż. Prawdopodobieństwo wystąpienia trudności z donoszeniem ciąży mogą określić odpowiednie badania. 1. Poronienie w pierwszym trymestrze – jakie mogą być przyczyny? Do poronień najczęściej dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży, czyli przed upływem jej dwunastego tygodnia. Ryzyko jest wtedy największe, ponieważ istnieje wiele czynników, które mogą utrudniać właściwe zagnieżdżenie się zarodka – w tym czynników genetycznych. Ponad 60 proc. poronień spowodowanych jest bowiem wadą genetyczną samego zarodka, np. wystąpieniem dodatkowego chromosomu. Wady takie powstają już w momencie zapłodnienia i często są wynikiem przypadku, na który niestety ani rodzice, ani lekarze nie mają wpływu. Zobacz film: "Czy w ciąży należy jeść za dwoje?" Za poronienia w pierwszym trymestrze może jednak odpowiadać wiele innych czynników, w tym zaburzenia zdrowotne kobiet – związane zarówno z genami (np. w przypadku trombofilii wrodzonej, przy której występują mutacje genetyczne mogące powodować poronienia), jak i nieprawidłowym funkcjonowaniem narządów (występującym przy zespole policystycznych jajników czy wadach macicy). Wiąże się to z uniemożliwieniem rozwoju zarodka. Przyczyną poronienia może być również niewłaściwy tryb życia, np. nadmierna aktywność fizyczna lub długotrwały stres. 2. Przyczyny poronień w drugim trymestrze Poronienia w drugim trymestrze stanowią zaledwie 2 proc. przypadków poronień. Są rzadsze, ponieważ nie wynikają już z powodów genetycznych (a więc niezależnych od rodziców). Wiążą się przede wszystkim z problemami związanymi z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu organizmu, np. z przedwczesnym zwężeniem się szyjki macicy. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się też zaburzenia hormonalne, anemię czy nieleczone choroby przyszłej matki. 3. Co robić, kiedy poronienie się powtarza? Kiedy do poronienia dojdzie trzykrotnie, mówi się o tzw. poronieniu nawykowym. Wówczas zaczyna się wykonywać badania mające na celu ustalenie ich przyczyny. Lekarze zajmujący się trudnościami w przebiegu ciąży sugerują jednak, że badania warto wykonać już wcześniej – szczególnie jeśli dochodzi do nich w pierwszym trymestrze. Trudności z utrzymaniem ciąży mogą być symptomem wielu zaburzeń. Szybka diagnoza może natomiast zwiększyć szanse na donoszenie kolejnej ciąży i jej właściwy przebieg. W wielu przypadkach okazuje się, że bezpośrednią przyczyną była wrodzona wada zarodka. Wynika ona najczęściej z połączenia dwóch uszkodzonych komórek rozrodczych, do którego może dojść nawet u zdrowych rodziców. Jest to zatem kwestia nieszczęśliwego przypadku, a kolejne ciąże powinny przebiegać prawidłowo. Aby jednak zyskać pewność, że poronienie nie było związane z innymi przyczynami (związanymi np. z genami rodziców), niezbędne jest wykonanie stosowanych badań. 4. Badania po poronieniu określą szansę na kolejną ciążę Prawdopodobieństwo poronienia kolejnej ciąży nie jest duże, jednak poznanie przyczyny może określić je dokładniej. Mogą w tym pomóc specjalistyczne badania, przede wszystkim badanie kariotypu poronionego płodu oraz kariotypu rodziców. Pozwala ono stwierdzić, czy poronienie związane było z wrodzoną wadą zarodka, a jeśli tak – to czy wynikała ona ze zmian w materiale genetycznym rodziców, czy była od nich niezależna. Wyniki warto skonsultować z genetykiem, bo być może zasugeruje on wykonanie innych testów (np. pod kątem trombofilii wrodzonej). Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy

ryzyko poronienia w 16 tygodniu ciazy